Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna
 

Pałac Biskupów Kujawskich w Wolborzu to najokazalsza rezydencja magnacka powstała w okresie baroku. Pierwszą budowlę murowaną w tym miejscu wzniósł biskup Andrzej Lipski jako rezydencję letnią połączoną ogrodem i zwierzyńcem.

Obecny pałac buduje z polecenia biskupa Antoniego Ostrowskiego znakomity architekt włoski Francesco Placidi. W latach 1773 - 1774 obiekt znajdował się w posiadaniu biskupów kujawskich i pozostawał do roku 1818. Potem przechodzi  na własność skarbu państwa i zostaje zamieniony na koszary. W 1915 r. w czasie działań wojennych zostaje spalony i pozostaje w ruinie przez 20 lat. W 1937 r. ówczesne Ministerstwo Spraw Wojskowych rozpoczęło odbudowę pałacu z przeznaczeniem na koszary dla junackich hufców pracy. Niedbała odbudowa zatarła w dużej mierze pierwotny wystrój pałacu. Do 1939 r. odbudowano korpus główny i prawą oficynę. W 1949 r. przystąpiono do odbudowy lewej oficyny wg projektu Stanisława Jańca. W wyniku prac konserwatorskich przywrócono budynkowi jego pierwotną szatę. Zespół pałacowy składa się z korpusu głównego, dwóch oficyn połączonych dawniej arkadami oraz dwóch budynków usytuowanych po obu stronach bramy zawierających dawniej pomieszczenia gospodarcze i kordegardę. Wymienione budynki są obrzeżem dziedzińca, tak charakterystycznego elementu dla barokowej architektury pałacowej. Wartość krajobrazową zespołu pałacowego potęguję rozległy park z połowy XVIII wieku utrzymany w stylu barokowych ogrodów francuskich. Układ  parku jednoosiowy obejmuje kolejno dziedziniec, zespół pałacu i oficyn, wielki parter ogrodowy opadający kilkoma tarasami i dekoracyjny  kanał wodny. Lipowe szpalery poczwórne tworzą szereg wnętrz potęgujących wrażenie przestrzenności ogrodu. Po roku 1945 w zespole pałacowym powstało liceum ogólnokształcące, potem  państwowy dom dziecka, W 1954 r. powstało tutaj liceum pedagogiczne, a od roku  1967 technikum mechanizacji rolnictwa. Obecnym użytkownikiem obiektu jest zespół szkół mechanizacji rolnictwa.

 

Wolbórz jest jedną z najstarszych miejscowości w Polsce. Pierwsze wzmianki o Wolborzu pochodzą z 1065 r.  i są zawarte w tzw. falsyfikacie  mogieleńskim. W 1123 r. Bolesław Krzywousty włączył kasztelanię wolborską w nowo powstającą diecezję włocławską. W 1136 r. Wolbórz wymieniony jest z sześcioma innymi grodami w bulli papieża  Innocentego II. W 1273 r. książę L. Czarny pozwolił na lokalizację miasta na prawie niemieckim. Władysław Jagiełło koncentrował pięciokrotnie swe wojska w Wolborzu w czasie walk z Krzyżakami. Najważniejsza koncentracja odbyła się w 1410 r. przed bitwą pod Grunwaldem. Wolbórz był wtedy dużym, zamożnym miastem. W 1323 r. Wolbórz liczył przeszło 2900 mieszkańców. Miasto w XVI wieku było centrum gospodarczym i administracyjnym. Należało do niego 49 wsi. W 1534 r. liczyło łącznie z przedmieściami 267 domów, a w nich znajdowały się 84 warsztaty rzemieślnicze, w których pracowało 259 rzemieślników. W 1503 r. urodził się w Wolborzu syn wójta - A. Frycz-Modrzewski, zasłużony dla naszego narodu jako wybitny polityk, pisarz, reformator i humanista epoki Odrodzenia. W 1538 r. wybuchł w Wolborzu pożar, po którym miasto zostało zwolnione z podatków na 8 lat. W 1604 r. Wolbórz posiadał 400 domów osiadłych i 20 pustych. W 1626 r. biskup kujawski Andrzej Lipski zbudował na południowym skraju miasta murowany pałac, a obok założył ogród i staw rybny. Wolbórz na przestrzeni historii gościł w swoich murach wielu królów polskich: w 1461 r. odwiedził Wolbórz Kazimierz IV; w 1550 - Zygmunt August; w 1632 r. - Władysław IV; w 1576 r. - Stefan Batory; w 1655 r. -  Jan Kazimierz; w 1683 r. - Jan III Sobieski, który ofiarował kolegiacie wolborskiej dzwon ulany z armat zdobytych na Turkach; w 1775 r. - Stanisław August Poniatowski. W 1655 r. w czasie najazdu szwedzkiego był w Wolborzu Karol Gustaw - król szwedzki. Druga połowa XVII w. to okres upadku Wolborza po "potopie szwedzkim". W 1671 r.  miasto trawi potężny pożar W latach 1702 - 1712 podczas wojny północnej kilkakrotne przemarsze wojsk poważnie zniszczyły miasto. Duże zasługi dla poprawy gospodarczego stanu Wolborza położył główny administrator dóbr biskupich w Wolborzu - Jędrzej Kitowicz pełniący to stanowisko od roku 1771. W 1766 r. spłonął zamek biskupów kujawskich i już nigdy nie  został odbudowany. Po II rozbiorze Polski, Wolbórz zajęli Prusacy. W wyniku zwycięstw Napoleona Prusacy opuszczają miasto, a Wolbórz zostaje włączony do utworzonego w 1815 r. Królestwa Polskiego. W 1818 r. rząd carski skonfiskował dobra biskupie. W 1863 r. wielu Wolborzan bierze udział w powstaniu styczniowym. W 1870 r. na mocy ukazu carskiego odebrano Wolborzowi prawa miejskie. Podczas I i II wojny światowej Wolbórz został zniszczony, zbombardowany i spalony. 18 stycznia 1945 r. Wolbórz został oswobodzony przez Wojsko Polskie i  Armię czerwoną.