Historia pałacu w Sieniawie związana jest z synem założyciela miasta - Adamem Mikołajem Sieniawskim, który utworzył tutaj park.
W nim zaś w latach 1718-1720 postawił budynek według projektu nadwornego architekta rodziny Sieniawskich - włocha Giovaniego Spazzio w którym znajdowałą się spora ilość rzadkich drzew egzotycznych. Od 1726 r. pomarańczarnię po przebudowie zaczęto nazywać letnim pałacem. Wkrótce w I połowie XVIII wieku powstał w Sieniawie kompleks pałacowo-parkowy. Sieniawa zmieniła właściciela po 1731 r. kiedy to Zofia - jedyna córka Adama Sieniawskiego wyszła za mąż za Augusta Czartoryskiego. W latach 1743-1745 pałac został rozbudowany. Do głównego człon pałacu dobudowano boczne pawilony. Pracami kierował kapitan Hertwig. Kolejna przebudowa (według architekta Gisgesa) w XVIII w. dotyczyła wnętrz pałacu. W tym okresie Czartoryscy często przebywali w Sieniawie, a zachowane zapiski świadczą, że ich siedziba stała się jednym z pierwszych w Rzeczpospolitej. Gruntowna przebudowa pałacu została dokonana w latach 1881-1883, prawdopodobnie według projektu B. Podczaszyńskiego. Dotyczyła ona głównie skrzydeł bocznych: dobudowano nowe pomieszczenia od północy i nadbudowano piętra. Te przeróbki sprawiły że, pałac zyskał niepowtarzalny, późnobarokowy charakter, utrzymany w umiarkowanym stylu francuskim. Czartoryscy gościli w Sieniawie wielu znakomitych i sławnych ludzi m.in. Cara Aleksandra I Romanowa oraz Tadeusza Kościuszkę, który właśnie tu dochodził do zdrowia po bitwie pod Maciejowicami. Oprócz tego przyjeżdżali tu też Julian Ursyn Niemcewicz i Juliusz Kossak. Pałac stał się miejscem licznych zabaw, spotkań literackich i naukowych oraz przedstawień teatralnych. W XIX wieku miejsce to stanowiło centrum intelektualne i kulturalne tego rejonu Polski. Następnymi właścicielami Sieniawy byli: syn Adama Jerzego Czartoryskiego – książę Władysław, założyciel Muzeum Czartoryskich w Krakowie, później syn Władysława, książę Adam Ludwik, żonaty z Marią Ludwiką Krasińską. Działąnia I wojny światowej sprawiły, że sieniawski pałac został bardzo zniszczony. Pomieszczenia pałacowe zostały przeznaczone przez Księcia Adama Ludwika Czartoryskiego na szpital polowy dla austriackich żołnierzy. W okresie międzywojennym, budynek nie był wykorzystywany w celach mieszkalnych. Jednak w latach 30-tych XX w. kolejny właściciel pałacu, książę Augustyn Czartoryski, którego żoną była Maria de Los Dolores Wiktoria Bourbon, infantka hiszpańska, podjął się próby odremontowania pałacu jednak wybuch II wojny światowej nie pozwolił mu ukończyć tego dzieła. Książę zmarł w Sewilli w 1946 r. i był on ostatnim dziedzicem dóbr sieniawskich. W czasie II wojny światowej rzeka San znajdująca się niedaleko pałacu w Sieniawie stała się granicą pomiędzy III Rzeszą i Związkiem Sowieckim. Sam pałac stał się wówczas siedzibą dowództwa sowieckiego zgrupowania wojskowego na tym terenie. W tym czasie pałac skrywał głęboko swoją tajemnicę a były to dzieła należące do rodu Czartorystkich czyli polski obraz „Dama z Łasiczką” Leonarda oraz „Portret Młodzieńca” Rafaela Santi. Na obrazy te "polował"marszałek Herman Goering. Stacjonowanie obcych wojsk nie wyrządziło pałacowi większych szkód podczas II wojny światowej. Gorszy stał sie dla pałacu okres powojenny, kiedy to opuszczony, niezabezpieczony i rujnowany zabytek niszczał. W latach 70-tych XX w. państwo stopniowo podejmowało prace renowacyjne pałacu. W latach 1998-2002 Agencja Nieruchomości Rolnych dokonała gruntownej odbudowy pałacu. W chwili obecnej znajduje sie tutaj hotel i restauracja.
Źródło: www.palacsieniawa.pl
